Niedoczynność tarczycy

By Karolina Kulesza Last updated wrz 12, 2017 0

Niedoczynność tarczycy to najprościej mówiąc niedostateczne wydzielanie hormonów tarczycy.

Przyczyny niedoczynności tarczycy.

Istnieje wiele przyczyn niedoczynności tarczycy, wśród nich możemy wydzielić:

zapalenie tarczycy – zwłaszcza choroba Hashimoto;
usunięcie gruczołu (w przypadku medycznych działań);
niedobór jodu;
wrodzone zaburzenia;
choroby przysadki mózgowej;
niepożądane działanie leków (między innymi Cordarone lub Opacorden);
nadużywanie preparatów zawierających jod.

Objawy niedoczynności tarczycy.

Istnieją dwie różne niedoczynności tarczycy. Wyrównana (bezobjawowa), która nie posiada cech niedoboru hormonów (W przypadku leczenia i prawidłowych wyników badań), oraz niewyrównana(objawowa), gdzie występuje niedobór hormonów. W przypadku tej drugiej do objawów zalicza się:

wysuszanie się skóry (łokcie i kolana);
wzrost masy ciała;
obrzęki;
zaparcia;
osłabienie organizmu;
depresja;
pogorszenie sprawności intelektualnej;
u osób starszych – niewydolność krążenia.

Często objawy niedoczynności są wynikiem innych chorób autoimmunologicznych, albowiem wszystko dotyczy niedoboru hormonów oraz patologicznych zmian w tarczycy.

Jak widać większość tych objawów, to powszechnie spotykane przywary. Nic więc dziwnego, że pacjenci z obrzękami, depresją, złym samopoczuciem, z problemami ze skórą lub włosami udają się do lekarza z pytaniem o niedoczynność tarczycy. Na szczęście cierpi na nią tylko niewielki procent społeczeństwa. Wymienione objawy mogą nie być spowodowane chorobą tarczycy, ale innymi czynnikami.

W takich przypadkach lekarz może stwierdzić, że nasza tarczyca pracuje prawidłowo (a szkoda, w końcu każdy chciałby zrzucić winę nadwagi na niedoczynność), lub zlecić branie drogich leków. W najlepszym przypadku wykonamy setki badań, które mogą nie przynieść efektu. Jest to tak zwana domniemana niedoczynność tarczycy, ale o tym innym razem.

Czy mam niedoczynność tarczycy?

W celu sprawdzenia pracy tarczycy robi się badanie stężenia hormonu tyreotropowego (TSH). Jest to najskuteczniejsze badanie, które pozwoli odkryć nawet wyrównaną niedoczynność tarczycy. W przypadku niewyrównanej niedoczynności poziom TSH jest wyższy niż granica normy (powyżej 10 µIU/ml). Wynik lekko ponad normę nie musi oznaczać niedoczynności – często jest to wynik infekcji i przebytych chorób. W takich sytuacjach jednoznaczny wynik może podać dalsze badanie (np. USG lub przeciwciała).

Inne badania na nieprawidłowości pracy tarczycy robi się na podstawie wolnej tyroksyny (FT4) w przypadku:

chorób, które uniemożliwiają stwierdzenie niedoczynności tarczycy, czyli obniżających stężenie TSH;
podejrzenia pochodzenia przysadkowego.

Czasem wykonuje się też badanie USG, które doskonale sprawdza się w odróżnianiu zapalenia tarczycy od innych schorzeń. Zapalenie tarczycy objawia się niejednorodnym miąższem oraz silniejszym przepływem krwi.

Jak wygląda leczenie?

Leczenie niedoczynności tarczycy jest banalnie proste. Polega głównie na zażywaniu hormonów tarczycy. W przypadku niedoboru jodu – na zażywaniu preparatów zawierających jod.

Zazwyczaj do organizmu wprowadza się hormon T4 (tyroksyna), który jest w lekach takich jak Euthyrox oraz letrox. Zwykle jest to jedna dawka rano przed posiłkiem.

Na szczęście w przypadku odpowiedniego dawkowania leku, nie ma mowy o skutkach ubocznych leczenia. Preparaty zawierają dokładnie ten sam hormon, który produkuje tarczyca. Prawidłowe przyjmowanie leku, nie spowoduje innych schorzeń. Kiedy chory musi być na czczo (w przypadku zabiegów chirurgicznych) można spokojnie przestać brać hormony – tyroksyny utrzymują się w organizmie do dziewięciu dni.

Jak wygląda leczenie niedoczynności tarczycy u kobiet w ciąży?

Niedoczynność tarczycy może zwiększyć ryzyko na powikłania ciążowe oraz zaważyć o zdrowiu dziecka. Zakres optymalnego poziomu TSH to 0,1–2,5 mIU/l. Niestety jest to kontrowersyjny temat, albowiem nie ma gwarancji, że w przypadku leczenia niedoczynności tarczycy i podawania odpowiednich hormonów, powikłania nie wystąpią bądź dziecko będzie w stu procentach zdrowe. Z drugiej strony pacjentki, u których stwierdzano poziom TSH powyżej normy w pierwszych miesiącach ciąży, posiadały prawidłowe stężenie TSH w późniejszych badaniach kontrolnych. Duża zmiana w stężeniu TSH nie zawsze mówi nam o istnieniu choroby.