Miarka wzrostu w gabinecie każdego lekarza pediatrii

Jak szybko rośnie dziecko? Co to jest i do czego służy siatka centylowa?
Od czego zależny wzrost naszego dziecka? O czym informują nas zaburzenia wzrostu? Jaki wzrostomierz do gabinetu?Jak przeprowadzić badanie z użyciem miarki stojącej? Miarka wzrostu dla dzieci i niemowląt.

Wzrost dziecka jest jednym z podstawowych badań kontrolnych przeprowadzanych w ramach tzw. bilansu zdrowia dziecka.  Kontrola tempa wzrostu i wagi maluszka, pozwala na ocenić, czy rozwój dziecka jest prawidłowy. Szczegółowo i dokładnie przeprowadzone badanie umożliwia wczesne wykrycie poważnych chorób genetycznych.

Jak szybko rośnie dziecko?

 Wzrost podobnie jak waga jest cechą osobniczą. W zależności od uwarunkowań genetycznych, anatomicznych i fizjologicznych, każdy maluszek będzie rozwijał się inaczej. W okresie rozwoju dziecko rośnie w trzech fazach:

– faza niemowlęca -w tym okresie maluszek rośnie i rozwija się bardzo szybko, statystycznie rośnie o 20- 25 cm

– faza do okresu dojrzewania- rozpoczyna się w drugim roku życia, w tym okresie dziecko nie rośnie już tak szybko. Po dziewiątym roku życia wzrasta o około 5 cm na rok.

– dojrzewanie – to dynamiczny okres w rozwoju każdego młodego człowieka. Przyjmuje się, iż dziecko w tym okresie może urosnąć nawet o 12-15 cm. Fizjologicznie przestajemy rosnąć wraz z zakończeniem etapu dojrzewania.

Co to jest i do czego służy siatka centylowa?

Siatki centylowe to wykresy które skutecznie ułatwiają ocenę przeprowadzonego badania. Nanosząc na siatkę wagę, wzrost i wiek dziecka, w szybki sposób dostajemy informacje czy dziecko mieści się w odpowiednim przedziale, tym samym, czy jego rozwój przebiega we właściwy sposób. Podwyższenie lub obniżenie wyniku o ponad 50 percentyli, to informacja dla pediatry, iż należy dokładniej przyjrzeć się konkretnemu maluchowi. Mamy oddzielne siatki dla chłopców i dziewczynek.

Od czego zależny wzrost naszego dziecka?

 Już w okresie rozwoju prenatalnego dziecko nabiera cech osobniczych, pośród tych cech znajduje się również wzrost. Podstawowym czynnikiem determinującym nasz wzrost jest podłoże genetyczne. Jeśli rodzice bądź dziadkowie są niskiego wzrostu, dziecko prawdopodobnie również będzie niskie. Kolejnym czynnikami są:

• przebieg ciąży – niewłaściwa dieta, używki czy poważna choroba matki mogą opóźnić bądź całkowicie spowolnić rozwój dziecka
• dieta, sposób odżywiania – dzieci niedożywione,  które spożywają za mało cennych składników pokarmowych w tym budulcowych, mogą być mniejsze od rówieśników
• -kondycja fizyczna – jest to szczególnie istotny czynnik we wczesnych fazach rozwoju dziecka. Spacery na świeżym powietrzu, raczkowanie stawianie pierwszych kroków czy gimnastyka, skutecznie wzmacnia nasze kości i mięśnie.
•  poziom stresu – dzieci są wrażliwe. Jeśli maluch nie czuje się kochany brakuje mu ciepła i miłości rodziców.  Jego rozwój psychologiczny i anatomiczny zostaje zahamowany.
• stan zdrowia – jeśli dziecko choruje na przewlekłą ciężką chorobę, opóźnia to jego rozwój. Ponadto, choroby o podłożu endokrynologicznych np. zaburzenie wydzielania hormonu wzrostu czy hormonów płciowych, warunkują zaburzenia w prawidłowym rozwoju.
•  sen – zdrowy spokojny sen, jest istotnym czynnikiem warunkującym nasz prawidłowy wzrost. To właśnie w trakcie snu zostaje wydzielony hormon wzrostu.

O czym informują nas zaburzenia wzrostu?

  Badanie wzrostu dziecka to nie tylko informacja, czy w przyszłości nasz maluch zostanie koszykarzem czy modelką. Regularnie przeprowadzany (raz na 6 miesięcy) bilans zdrowia dziecka, dostarcza pediatrom niezbędnych informacji o rozwoju dziecka. Tym samym pozwala na wczesne rozpoznanie groźnych chorób w tym :

• zaburzeń układu endokrynologicznego w tym niskowzostowości
• wad serca
• schorzeń metabolicznych
• zaburzeń wchłaniana
• niedorozwoju nerek
• zespołu Downa
• innych np. astma, alergia

Jaki wzrostomierz do gabinetu?

Badanie wzrostu to istotne badanie, które dostarcza istotnych informacji diagnostycznych. Dlatego też potrzebujemy niezawodnego, dokładnego przyrządu pomiarowego. Wybieramy miarki wzrostu wyprodukowane przez markowych producentów. Wówczas mamy pewność, iż zakupiony sprzęt jest dokładny, trwały, a w przypadku usterek będziemy mogli skorzystać z oferty serwisowej. Miarki możemy dla ułatwienia przyporządkować do dwóch grup: miarki przenośne oraz ścienne.

Przyrządy pomiarowe przenośne mogą mieć postać stojaka w przypadku starszych dzieci, oraz w przypadku niemowląt, będą to płaskie maty pomiarowe lub infantometry.  Przyrząd pomiarowy powinien być szczegółowy i dokładny co do milimetra. Dobrze skonstruowany powinien zapewniać komfort badania, zarówno dla pacjenta jaki lekarza. Stojak pomiarowy powinien być stabilny, najlepiej z teleskopem. W wybranych modelach może mieć wmontowaną jednocześnie wagę kolumnową, co skutecznie ułatwia pełne badanie pacjenta. Zaawansowane modele miarek np.SECA 274, posiadają dodatkowo funkcję bezprzewodowej transmisji danych. Wybrane miarki SECA ponadto posiadają elektroniczne wyświetlacze, co skutecznie ułatwia odczytanie wyniku pomiaru. Dodatkowe funkcje: alarmu, auto – resetowania czy auto-kalibracji. Przed zakupem warto dokładnie zapoznać się z ofertą. Czasem jednorazowy większy wydatek, skutecznie podniesie nam komfort pracy na lata.

Miarki ścienne, to typ wzrostomierzy, opracowany jest specjalnie do montażu na ścianie, przystosowany jest do pracy z dokładnością co do milimetra „od stóp do głów”. Miarki ścienne posiadają szeroki suwak pomiarowy i pozycjoner pięt dla zapewnienia komfortowego i dokładnego pomiaru. Wbudowany teleskop ułatwia odczytywanie wyników na wysokości wzroku. Miarki ścienne są trwałe i wytrzymałe.

Jak przeprowadzić badanie z użyciem miarki stojącej?

Pacjent powinien być rozebrany (widzimy czy się nie garbi) na boso. Kolana i stopy złączone. Ręce swobodnie wzdłuż ciała. Wzrok powinien być skupiony przed siebie. Pomiar powtarzamy trzykrotnie, pomiędzy kolejnymi pomiarami pacjent powinien przejść kilka kroków. Obliczamy średnią z trzech kolejnych pomiarów, po czym zapisujemy z podaniem dokładnej daty i godziny. Otrzymany wynik porównujemy na siatce centylowej.

Miarki wzrostu dla niemowląt

 Miarki dla niemowląt to specjalna grupa miarek dedykowana do badań najmłodszych.

Mogą mieć postać:

• maty- najprostsze podstawowe modele
• małej wanienki – infantometry
• wzrostomierze statyczne – które można na stałe przykręcić do przewijaka lub zamontować przy ścianie.

Cechą charakterystyczną tego typu urządzeń są:duże ograniczniki głowy i stóp umożliwiają łatwy pomiar długości. Pamiętajmy, iż we wczesnej fazie rozwoju niemowlak nie prostuje  samodzielnie nóżek. Dlatego pomiar wykonujemy stopniowo – od głowy do bioder, następnie do wymości kolan i stóp. Przeprowadzając badanie u maluszka, zwróćmy uwagę na szybkość i poprawną technikę pomiaru. Gabinet pediatry, nieznani ludzie, specyficzne światło i zapach niejednokrotnie wywołuje strach i niepokój u dziecka. Postarajmy się sprawnie przeprowadzić badanie, unikajmy przedłużania i koniecznie zadbajmy o odpowiednią temperaturę w gabinecie. Zimno potęguje odczuwanie stresu.