Problemy z zasypianiem i snem
Bezsenność jest najczęściej diagnozowanym zaburzeniem snu w gabinetach lekarskich. I choć występuje wiele innych powodów, przez które nie możemy spać, to właśnie ta jednostka chorobowa potrafi współwystępować ze schorzeniami psychicznymi czy fizycznymi . Stanowi wtedy jeden z głównych objawów, dlatego nie warto jej lekceważyć. Do tej pory nie wynaleziono leku na bezsenność, a terapia jest dobierana indywidualnie do pacjenta. Może być farmakologiczna bądź nie, ale najważniejsze, by okazała się tą skuteczną dla poszczególnych z nas.
Przyczyny bezsenności
Z medycznego punktu widzenia mózg nie jest w stanie funkcjonować po dwóch nieprzespanych nocach. Oznacza to, że sen jest nam potrzebny bardziej niż chociażby woda. Czasami zdarza się, że nie potrafimy zasnąć przez kilka kolejnych nocy, ale nie oznacza to, że w ogóle nie śpimy. Nasz mózg wykorzystuje bowiem każdą nadarzającą się okazję do odpoczynku. Dlatego po nieprzespanej nocy czujemy się osowiali, pozbawieni energii, mamy wrażenie uciekania czasu przez palce. W tych momentach odsypiamy na jawie. Gdy tylko wydarzy się coś godnego naszej uwagi, momentalnie się wybudzamy, choć mamy wrażenie, że cały czas pozostawaliśmy świadomi. Dlatego nie powinniśmy aż tak bardzo martwić się o nasz sen, bo ten przyjdzie do nas prędzej czy później.
Tabletki ułatwiające zasypianie bez recepty
Około połowa osób cierpiących na bezsenność ma także problemy psychiczne, najczęściej depresję. Nie wyjaśnia to jednak co jest pierwsze – bezsenność czy depresją, ponieważ u połowy osób chorujących na bezsenność może w ciągu roku rozwinąć się poważne obniżenie nastroju. Każdy przedłużający się okres bezsenności po wyleczonej depresji może także zwiastować jej nawrót. Osoby z depresją skarżą się na problemy z zasypianiem i snem – częste przebudzenia, płytki sen i koszmary senne. Po przebudzeniu często czują się senne i pozbawione chęci do działania. Jeśli bezsenność wynika z depresji należy leczyć się tabletkami antydepresyjnymi lub przeciwlękowymi. Gdy to bezsenność jest schorzeniem pierwotnym w stosunku do depresji, wystarczy wyleczenie bezsenności.
Także zespół niespokojnych nóg odpowiada za coraz częstsze problemy z zasypianiem i snem, ponieważ wymusza na nas poruszanie nogami. Gdy w stanie czuwania lub w nocy obudzi nas mrowienie i drętwienie nóg oznacza to, że prawdopodobnie jesteśmy chorzy na ten zespół. Objawy towarzyszą nam także w ciągu dnia, ale to wieczorem staja się najbardziej dokuczliwe. Schorzenie nasila się wraz z wiekiem, ciężkie dolegliwości obserwuje się przede wszystkim u osób starszych. Ich przyczyna nie jest do końca znana, ale podejrzewa się, że odpowiada za nie stan osłabienia psychicznego. Z RLS można normalnie żyć, a na rynku pojawiają się odpowiednie preparaty wzmacniające układ nerwowy. Do zespołu niespokojnych nóg podobne są skurcze wywołane niedoborem magnezu. Jeśli na nie cierpimy, możemy wprowadzić suplementację magnezem i ograniczyć spożywanie kawy. Kawa nie tylko wypłukuje z organizmu witaminy i minerały, ale pobudza i podnosi energię, dlatego nie jest wskazana w problemach z zasypianiem.
Leczenie bezsenności
Bezsenność krótkotrwała wymaga podana leków, ponieważ bez nich nie potrafimy zmrużyć oczu. Ponieważ takie zaburzenie współwystępuje często z lękami i stresem pourazowym należy brać pod uwagę leki uspokajające, które złagodzą napięcie nerwowe. Ponadto sporadyczne niedosypianie powinno nas skłonić do zadbania o higienę snu. Być może nie przestrzegamy zasad kładzenia się o stałych porach czy nie zapewniamy sobie ku temu dobrych warunków. Nasz organizm funkcjonuje w rytmie dobowym i powinniśmy to uszanować, jeśli chcemy się wysypiać. Zarówno zbyt mała jak i zbyt duża dawka snu w końcu nas zmęczy.
Bezsenność należy leczyć jak najszybciej, ponieważ jeśli mamy problemy z zasypianiem, to często problem nabiera na sile. Nie możemy wtedy ani zasnąć, a przy tym wybudzamy się w środku nocy lub wczesnym porankiem. Zabronione jest natomiast branie leków profilaktycznie, w obawie o to, że dziś sami nie zaśniemy. Leki powinny być przygotowane na stoliku nocnym, a sięgajmy po nie, gdy przez kilkanaście minut nie jesteśmy w stanie sami zasnąć. W leczeniu bezsenności na wczesnym etapie zaawansowania stosuje się lekarstwa bez recepty: melatoninę (Forsen), leki antyhistaminowe oraz ziołowe (Extraspasina).
Obecnie problemy z zasypianiem i snem można równolegle z metoda farmakologiczną leczyć z pomocą terapii poznawczej i behawioralnej. Terapia behawioralna polega na zmianie nawyków stosowanych przez osoby cierpiące na bezsenność. Najskuteczniejsze okazują się zmiany takie jak:
- Kojarzenie sypialni z miejscem do snu, a nie odpoczynku czy pracy
- Stosowanie się do regularnych pór snu
- Zapewnienie odpowiednich warunków do snu
Olimp For sen ułatwiający zasypianie
Terapia poznawcza polega na pozbyciu się swoich obaw i uprzedzeń związanych ze snem. Nieprawdą jest, że istnieje optymalna ilość snu dla człowieka w ciągu doby. Niektórzy z nas potrzebują go mniej, inni więcej. Niektórzy z nas nawet po kilku godzinach są pełni energii i jeśli nasz zegar okołodobowy tak nam dyktuje potrzebę snu, nie powinniśmy na siłę go zmieniać. Terapię poznawczą przeprowadzają poradnie zaburzeń snu, które można odwiedzić w ramach NFZ. Już kilka spotkań pomaga poczuć wyraźną różnicę w jakości naszego snu.
Gdy dziecko nie może zasnąć wieczorem
Gdy dziecko nie sypia najlepiej, powoduje to dezorganizację życia rodzinnego. Rodzice czują się bezsilni, często reagują na sytuację stresem, a matki mogą przejawiać nawet stany depresyjne. Dziecko, które ma zaburzony sen, często wykazuje inne problemy, także w ciągu dnia. Problem z zasypianiem u dziecka wykazują najmłodsi z objawami ADHD lub niezdyscyplinowani przez swoich rodziców do zasypiania o stałej porze. Gdy dziecko ma problemy z zaśnięciem można podać mu herbatę z melisą i koprem, która będzie działać rozkurczowo i łagodząco. Na rynku dostępne są także preparaty na sen, np. Tulleo, które łączą w sobie kilka składników aktywnych w obniżonych dawkach odpowiednich dla dzieci.